دست‌های نامرئی قاچاق مواد غذایی/سودهای سرسام آور از ترشی،جلبک و شکلات

به گزارش گروه فضای مجازی به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، اگر در سالهای گذشته برای یافتن فلان سس یا شکلات خارجی باید مسیری تا کوچه مروی و برخی بنادر جنوبی کشور طی می شد،اما مدتی است که پیدا کردن این اقلام و محصولات با تنوع،تکثر و حجمی انبوه تر با سهولت محقق می شود.

کم نیستند سوپرمارکت هایی که عمدتا در مناطق لوکس نشین کلانشهرهایی همچون تهران،کرج و...ویترین خود را به بستری برای نمایش و عرضه محصولات غذایی پر زرق و برق تبدیل کرده اند.

ترشیجات،آبمیوه ها،تنقلات خارجی،تنها بخشی از محصولات غذایی قاچاق است که با سودهایی سرسام آور عرضه و توزیع می شوند.

کریم رهنما،یکی از سوپرمارکت داران منطقه گوهر دشت کرج،در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان،در خصوص عرضه محصولات و فرآورده های غذایی خارجی قاچاق به متقاضیان عنوان کرد:در طول سالهای اخیر،ذائقه برخی از مردم با تغییرات عمده ای مواجه شده که البته عامل بخش قابل توجهی از این وضعیت را باید در تبلیغات و چشم و هم چشمی های مرسوم جستجو کرد.

وی افزود:به واقع برخی از سوپرمارکت داران نیز از فروش چنین محصولاتی استقبال می کنند،زیرا بعضا شاهد نرخ گذاری هایی در این خصوص هستیم که با کسر آن از قیمت خرید،سودهای 250 درصدی را نصیب فروشندگان می کند.

رهنما عنوان کرد:شخصا بنده شاهد بوده ام که مراجعه کنندگان،بدون اینکه در صدد تهیه مارک و برند خاصی از شکلات باشند،تنها در پی خرید محصولی هستند که بیشترین نرخ ممکن بر آن لحاظ شده است.

این سوپرمارکت دار فعال در منطقه گوهر دشت کرج گفت:در برخی مناطق در صورت افزایش قیمت،از خرید چنین محصولاتی استقبال بیشتری می شود،زیرا ذهنیت برخی خریداران بر این امر استوار است که هر آنچه قیمت یک محصول بیشتر باشد،پس ضرورتا کیفیت آن مطلوب تر است،در حالی که بسیاری از این نرخ گذاری ها،بصورت سلیقه ای اعمال می شود.

وی افزود:فرآورده های غذایی ایرانی،عمدتا از سوی کارخانه نرخ گذاری شده و امکان افزایش قیمت آن بصورت سلیقه ای وجود ندارد،اما در اقلام و محصولات خارجی قاچاق همچون شکلات ها،کاکائوهای تلخ و....نرخ گذاری ها به واسطه سوپر مارکت دارانی اعمال می شود که برخی از انها به سودهای 100 درصدی هم رضایت نمی دهند و بعضا محصول و فرآورده های خاصی را به سه برابر قیمت به فروش می رسانند.

الیاس فرمانی،یکی دیگر از سوپر مارکت داران در گفت و گو با  خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوانبا اشاره به افزایش متقاضیان خرید محصولات خارجی با طعم هایی خاص عنوان کرد:در میان محصولات خارجی قاچاق، بعضا مواردی وجود دارد که از طعم و بوی مطبوعی برخوردار نیست،اما به واسطه خاص بودن آن و بالا رفتن تب تجربه و چشیدن طعم های خاصِ کشورهای دیگر در میان گروه هایی خاص از جامعه،ضریب خریداران این فرآورده ها و محصولات در مناطق مرفه نشین با افزایش هر چه بیشتری همراه شده است.

وی که صاحب و مالک فروشگاهی در یکی از مناطق شمالی تهران است،عنوان کرد:در طول دو سال اخیر،با افزایش حضور خارجی ها در ایران،تقاضا برای خرید و دریافت محصولات و فرآورده های غذایی خارجی افزایش یافته است.

فرمانی گفت:در این میان،با مراجعه خریداران خارجی به فروشگاه ها و درخواست خرید محصولات غذایی خاص، بستر و زمینه توزیع هر چه بیشتر برای فروش این نوع از محصولات با دامنه ای گسترده تر ایجاد شده که استمرار این وضعیت بر تولید ملی و اشتغال داخلی،آسیب های جدی وارد می کند.

فرمانی عنوان کرد:جلبک 100 هزار تومانی،آدامس هایی با بو و رایحه های نامطبوع با 20 هزار تومان قیمت،نوشیدنی های تک نفره با نرخ های 10 تا 12 هزار تومانی،تنها نمونه ای از فرآورده ها و محصولات خارجی است که فروش آن در برخی فروشگاه ها و مراکز توزیع مناطق اعیان نشین گسترش یافته است.

وی افزود:البته با توجه به تشدید و اجرای طرح های مقابله با قاچاق و افزایش نظارتها در مبادی ورودی کشور، دسترسی به محصولات قاچاق اینچنینی تا حدودی محدود شده و تهیه آن در بازار به سهولت گذشته انجام نمی پذیرد،اما نمی توان چنین ادعا کرد که دسترسی به آن غیر ممکن است.

بدون تردید با تشدید هر چه بیشتر نظارتها در مبادی ورودی کشور و همچنین بالا بردن سطح برخوردها در عرصه توزیع،ریسک فروش این محصولات افزایش می یابد و به تبع آن دایره فروش چنین اقلامی کاهش می یابد.

اما در این میان برخی از کارشناسان نیز معتقدند صرفا با برخوردهای قهری نمی توان به توفیق چندانی در این عرصه دست یافت.

محمد حنیفه نژاد،جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی در گفت و گو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،با اشاره به لزوم آموزش،فرهنگ سازی و اطلاع رسانی به عموم مردم در خصوص کالاها و محصولات قاچاق عنوان کرد:با ممنوع شدن این اقلام(قاچاق)ضرورتا کنترل و مهار قطعی در این عرصه حاصل نمی شود.

وی افزود:بطور مثال شاهدیم،علیرغم ممنوع و حتی جرم انگاری مواد مخدر،هستند افرادی که آن را توزیع می کنند و طبیعتا این توزیع بر اساس تقاضای موجود انجام می شود.

حنیفه نژاد عنوان کرد:البته این بدان معنا نیست که جرم انگاری و برخوردهای قهری و سلبی،بی فایده است و قطعا اعمال قانون و برخوردهای قانونی،قضایی و انتظامی در کاهش وکنترل چنین مواردی بدون تاثیر نیست،لذا نباید از نظر دور داشت که مکمل چنین اقداماتی،فرهنگ سازی و آموزش است و با توام شدن این دو مولفه بصورت اصولی،حصول موفقیت های هر چه بیشتر قطعی خواهد بود.

این جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی گفت:در اکثریت قریب به اتفاق ناهنجاری های اجتماعی و حتی اقتصادی،آموزش فرهنگ سازی و اطلاع رسانی صحیح و قاعده مند در کنترل و مهار چنین آسیب هایی بسیار تاثیرگذار و سازنده است و به واقع هر آنچه در این عرصه تدابیر لازم اتخاذ و اقدامات مقتضی اجرایی شود،به همان میزان در میان مدت و بلند مدت به دستاوردهای ثمر بخش و پایداری نائل خواهیم شد.

وی افزود:در خصوص مقابله با پدیده قاچاق،عمده اقدامات به برخوردهای قهری و سلبی متکی بوده و می طلبد بصورت شفاف و گسترده تر،مخاطرات،آسیب ها و تبعات مخرب این پدیده اطلاع رسانی شود و قطعا در شرایطی که مصرف کننده ها و متقاضیان محصولات قاچاق به عمق هزینه های سنگین چنین محصولاتی در عرصه های گوناگون اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی پی ببرند،تقاضا نیز کاهش می یابد و به تَبَعِ آن ،عرضه نیز به میزان قابل توجهی با اُفت مواجه خواهد شد.

حنیفه نژاد در خاتمه یادآور شد:ساخت انیمیشن ها،تولید برنامه های مستمر و اطلاع رسانی رسانه های مکتوب، دیداری و شنیداری در حصول این امر نقش بسزایی ایفاء می کند،امری که کم و بیش در گذشته اقداماتی در این خصوص انجام شده و در حال حاضر نیز این روند ادامه دارد،اما میزان این تولیدات به هیچ عنوان کافی نیست که ضرورت تقویت آن اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.