نیویورک‌تایمز: روزهای سخت "زنان افغانستانی" بعد از طلاق

به گزارش سرویس بین الملل  یک روزنامه آمریکایی در گزارشی به معضلات زنان طلاق گرفته در افغانستان پرداخت و نوشت: برای فرار از یک ازدواج ناموفق، ویدا ساغری 5 سال برای طلاق تلاش کرد. زمانی که وی طلاق گرفت، فکر می‌کرد که سرانجام به آرامش رسیده است اما نمی‌دانست که از چاه در آمده و به چاله افتاده است.
 
نیویورک تایمز نوشت: خانم ساغری که مادر دو بچه بوده و برای سالیان طولانی بعنوان مجری تلوزیون کار می‌کند، بعد از طلاق به این موضوع پی می‌برد که حکومت و جامعه افغانستان نمی‌پذیرند که یک زن طلاق گرفته می‌تواند مستقل از مردان کار کند.
 
خانم ساغری با بیان اینکه زنان در افغانستان با اذیت و آزار مداوم که بیشتر آنها جنسی است حتی در  طول فرآیند طلاق مواجه هستند، گفت: شما تبدیل به یک ظرف چینی می شوید که هر کس،‌ در هر دقیقه می‌تواند شما را به زمین بیندازد تا شما را بشکند.
 
وی می‌گوید: زمانی که بدنبال اجاره خانه است، مجبور می‌شود درباره طلاقش دروغ بگوید، چون صاحب خانه‌ها می ترسیدند که خانه آنها به محل رفت  و آمد مردان مجرد تبدیل شود.
 
در ادامه این گزارش آمده است:‌داستان وی یک نمونه منحصر بفرد در افغانستان نیست. بسیاری از زنان بخصوص در مناطق شهری، بطور روز افزون بدنبال احقای حقوق هستند چیزی که شوهران آنرا را قبول نکرده و حاضر نیستند تغییرات را بپذیرند. کند بودن پذیرش حقوق زنان، باعث اختلاف در میان زن و مرد در خانه شده و در این موارد چاره‌ای جز طلاق برای زنان باقی نمی‌ماند.
 
مقامات افغانستان قادر نیستند آمار دقیقی از تعداد طلاقهایی که از سوی زنان درخواست می شود، را ارائه دهند. بسیاری از ازدواج‌ها سنتی بوده و در دادگاهها ثبت نمی شود. اما برخی از مقامات افغانستان اعلام کردند که تعداد زنانی که بطور رسمی درخواست کننده طلاق بودند در دهه گذشته 5 برابر شده است.
 
«رحیم رضایی» یک قضایی ارشد زن افغانستانی که رئیس دادگاه خانواده بین سال‌های 2006 تا 2016 بوده در این رابطه می‌گوید: زمانی که در ابتدا من این مسئولیت را برعهده گرفتم، 7 یا 8 مورد درخواست طلاق را ثبت می‌کردیم که ولی در حال حاضر این تعداد به 7 یا 8 مورد در روز رسیده است.
 
وی ادامه داد: من بسیار خوشبین هستم که زنان از پستو خانه‌های بیرون آمده و بدنبال احقای حقوق خود هستند، و اینکه می‌دانند از کجا باید پیگیر حقوق خود باشند.
 
«محفوضه فولاد» رئیس سازمان غیردولتی «عدالت برای همه» در این رابطه گفت: از سال 2009 این موسسه مشاوره قانونی را برای بیش از 1250 زن افغانستان که بدنبال طلاق بودند، فراهم آورده است. همچنین در سال 2016 موسسه «مدیکا افغان»، به 215 زن در هلمند که بدنبال طلاق بودند، مشاوره قضایی داده است.
 
خانم فولاد در ادامه گفت: مردان به زندگی سنتی عادت دارند و در حال حاضر نمی‌توانند بپذیرند که زنان در مقابل آنها مقاومت کنند.
 
وی افزود: زمانی که زنان به دنبال حقوق خود هستند، مردان فکر می‌کنند که این کار باعث بی آبروی بوده و از اینجاست که مشکلات شروع می‌شود.
 
خطرناکترین زمان برای زنان ممکن است زمانی باشد که آنها بخواهند خانه را به قصد طلاق ترک کنند، اما آنها بعد از طلاق با موانع اجتماعی مداوم از سوی جامعه مواجه می شوند: رفتارهای که تبدیل به موانع عمده می‌شوند و آسانترین راه اینست که آنها موضوع طلاق خود را پنهان کنند.
 
زهرا یگانه یکی از فعالان حقوق زنان و یکی از زنان افغانستانی که از شوهر خود جدا شده می‌گوید:‌  من درباره طلاقم با کسی حرف نمیزنم و به مردم می گویم که شوهرم در ایران است. اما زمانی که مردم می‌فهمند من طلاق گرفتم احساس می‌کنم در چنگ مردان اطرافم گرفتار شدم.
 
بسیار از آزار و اذیت‌ها از ادارات دولتی شروع می شود. زنی می‌گوید زمانی که به دادگاه برای طلاق رفتم، کارمند دولت به یکی از بزرگترین دردسرهای من تبدیل شد.
 
وی توسط شوهرش مورد آزار قرار می‌گیرد و زخمهای ناشی از این اذیت را به آنها نشان می‌دهد. در ابتدا یکی از این کارمندان 60 ساله تقاضای رشوه می‌کند.
 
این زن در ابتدا قبول می‌کند که صورت حساب تلفن او و هزینه بنزین ماشین وی را پرداخت کند. اما زمانی که وی طلاق می‌گیرد و شوهرش نیز به سه سال زنان محکوم می‌شود، باز این کارمند مدام با وی تماسی می‌گیرد.
 
این زن می‌گوید که وی گاهی ساعت 1 یا 3 نصف شب به او زنگ میزند و می‌گوید که تو کارهای خوبی که من برایت انجام دادم را فراموش کردی و گاهی هم زنگ می‌زند و می‌گوید که هوا خوب است بیا قدمی باهم بزنیم. یا اینکه آدرس خانه‌اش را بمن می‌دهد و می‌گوید که خانه بزرگی دارد و تنها زندگی می‌کند، منظورش اینست که با خانه وی بروم.
 
این زن که نخواست نامش فاش شود در ادامه گفت: این رفتارهای آزار دهند وی را مجبور می کند که مجددا ازدواج کند.
 
خانم یگانه نیز مجبور می شود در سال 2013 بعد از اینکه یک مرد او را مورد آزار قرار داده به پلیس مراجعه کند. وی می‌گوید که بعد از آن معاون کلانتری به یک مشکل بزرگ برای وی تبدیل می‌شود. وی گفت:‌او هر روز با من تماس می‌گرفت و  از من می‌پرسید که آیا خانه هستی من میخوام به خانه بیام و باهم یه چای بخوریم. و گاهی شبانه به من زنگ می‌زد و می‌گفت اگر مشکلی هست تا من بیام اونجا و حلش کنم. و در نهایت وی مجبور می شود هم تلفن و هم خانه اش را عوض کند.
 
وی می‌گوید که موضوع طلاق وی همه جا همراه او است از خانه تا محل کار مردان اطراف وی فکر می‌کنند که هدفی راحتی برای شکار است.
 
گاهی مقامات ارشد که متاهل  هم هستند به وی پیشنهاد می‌کنند که با آنها به سفر خارج برود. دو سال قبل، در جشن روز ملی زنان در اداره او، مردی که به تازگی همکار وی شده است و به یگانه پیشنهاد می‌دهد که شب را با وی سر کند موضوعی که برای خانم یگانه بسیار شوک آور است.
 
اما در مکانهای عمومی همکاران مرد وی سعی می‌کنند،‌ از وی فاصله بگیرند. یگانه می‌گوید: زمانی که آنها من را می‌بینند به سلامی از دور اکتفا می‌کنند. ولی بعد به من پیام می‌دهند که به این دلیل به اون نمی‌توانند نزدیک شوند که وی طلاق گرفته و مردم فکر می‌کنند که بین ما رابطه وجود دارد.
 
این مجری تلویوزیون بارها از سوی همکاران، همسایه‌ها و کاربران شبکه اجتماعی مورد هجمه قرار گرفته است.
 
وی می‌گوید زمانیکه آنها را از خود دور می‌کنم به من می‌گویند که او فمینیسم است یا همجنس بازه، و اینکه نیازی به برقراری رابطه ندارد.
 
اما مهمترین مشکلی که خانم یگانه و ساغری با اون مواجه هستند مدیریت محله‌ای است که در آن زندگی می‌کنند. آنها دائما مجبور هستند جلو نزدیک شدن همسایه‌های مرد را بگیرند و همزمان تلاش کنند آنها را از هویت مردانی که به ملاقات آنها می‌آیند، آگاه کنند تا از شایعات جلوگیری کنند.
 
زمانی که خانم یگانه مهمان مرد دارد وی مجبور است به بهانه‌های مختلف خانه همسایه خود را بزند تا اینکه در مورد مهمانش شفاف سازی کند. و زمانی که برادر وی با بچه‌هایش به خانه او می روند او به همسایه ها آنها را نشان می‌دهد که به همگان بفهماند که از یک خانواده پاک است.
 
با این وجود اجاره خانه هنوز یک مشکل عمده برای خانم یگانه است. چون برای امضا اجاره نامه حتما یک مرد باید حضور داشته باشد.
 
وی می‌گوید که امسال یک دستاورد در این زمینه داشتم و برای اولین بار خودم اجاره نامه را امضا کردم. البته به صاحبخانه گفتم که شوهرم به عنوان مهاجر به آلمان مهاجرت کرده و به او نگفتم که طلاق گرفتم.
 
/