پیامدهای جنگ در "افغانستان" از آلودگی محیط زیست تا تخریب منابع طبیعی

به گزارش سرویس بین الملل ، جنگ نه تنها حیات و زندگی را از بشر صلب می‌کند، بلکه منجر به نابودی زمین و محیط زیست می‌شود.

امروز ششم نوامبر روز جهانی مقابله با آثار جنگ و درگیری‌های مسلحانه بر محیط‌زیست نامگذاری شده است، هدف از نامگذاری این روز توجه نگاه‌های عمومی و بین المللی به پیامدهای ناشی از جنگ بر تخریب محیط زیست، اکوسیستم و منابع طبیعی است.

آثار مخرب جنگ بر زوایای زندگی مردم یک کشور طوری وسعت یافته است که بخش محیط زیست نیز در امان نمانده است، موضوع مهمی که دولت‌ها در زمان جنگ آن را به فراموشی می‌سپارند.

در منطقه خاورمیانه بویژه افغانستان پس سه دهه جنگ‌ این کشور همچنان از بحران‌های محیط زیستی‌‌ رنج می‌برد یکی‌ از اثرات مخرب جنگ درگیری‌های داخلی‌، آوارگی مردمی است که به دلیل نبود عدم امنیت به سایر مناطق مهاجرت می‌کنند.

مهاجرت گسترده جمعیت موجب خسارات جبران ناپذیر به محیط زیست به ویژه در مناطق خشک و لم یزرع، می‌شود.

بر اساس آمارها طی سه دهه جنگ در افغانستان پوشش گیاهی، 72 درصد درخت‌های جنگلی، بوته‌های کوهی، پوشش گیاهی و چراگاهها تخریب شده است و به همین علت افغانستان با فقر پوشش گیاهی سبز و آلودگی محیط زیستی مواجه شده است.

آلودگی های محیط زیستی در افغانستان امروز به یک فاجعه بزرگ تبدیل شده است و طی چندین دهه جنگ صدمات جبران ناپذیری به محیط زیست این کشور وارد شده است.

این وقایع منجر به تخریب مناظر طبیعی، میراث های طبیعی، حیات وحش، جنگل‌ها، چراگاهها، پرندگان می‌شود و بهبود آن ده‌ها سال زمان می‌برد.

حامد کرزى رئیس جمهور سابق افغانستان استفاده از بزرگترین بمب غیر اتمى بر خاک افغانستان توسط نیروهاى آمریکایى را به شدت تقبیح می‌کند و استفاده از آن در ولایت ننگرهار را نقض آشکار حاکمیت ملى و عامل تخریب محیط ‌زیست افغانستان می‌داند.

رییس جمهور سابق افغانستان استفاده از مادر بمب‌ها را بهانه‌ای براى استفاده از خاک افغانستان به عنوان آزمایشگاه تسلیحات جدید کشتار جمعی آمریکا می‌داند.

آلودگی های محیط زیست در افغانستان یک فاجعه بزرگ است و رهایی از این خطر و کاهش آلودگی ها توجه مسوولان را می‌طلبد.

محیط زیست افغانستان دارای مشکلات زیست محیطی زیادی است، زیرا آلودگی هوا، آب های زیر زمینی و آب‌های سطحی، تغییر اقلیمی،

گرمای هوا و افزایش روز افزون آلاینده‌ها و عدم توجه به ابعاد محیط زیستی، محیط زیست افغانستان را با خطرهای جدی مواجه کرده است و وقت بیداری است تا زمین از مرگ نجات یابد.

تکنیک‌ها و سلاح های مدرن جنگی به سرعت در حال توسعه بوده و عواقب مصیبت باری برای محیط زیست دارند. اگر درگیری‌ها ادامه پیدا کنند به تدریج اثرات مخرب خود را بر منابع طبیعی افغانستان آشکار می‌سازند.

بنابراین از آنجا که محیط زیست و منابع طبیعی برای تثبیت صلح و توسعه پایدار حیاتی‌ هستند، ضرورت دارد مقررات بین‌المللی برای جلوگیری از درگیری‌های مسلحانه و هدف قرار دادن محیط زیست به هنگام مخاصمات تقویت شود.

ساز وکارهای حقوقی بین المللی موجود برای جلوگیری از تخریب محیط زیست و آلوده کردن منابع طبیعی در زمان جنگ، کافی‌ نیست و‌ ساز و کارهای جدید به دولت ها و سازمان های منطقه ای و بین المللی توصیه می شود تا آنها را به صورت کارآمد در جهت جلوگیری از تخریب محیط زیست در زمان جنگ به کار بندند.

افغانستان سالیان طولانی جنگ را پشت سرگذاشته است و اکنون شاهد پیامد های ناگواری در عرصه‌های مختلف است که در پیکره محیط زیست افغانستان مشکلاتی بوجود آورده است که دامنگیر همه شهروندان افغانستان است.

جنگ افغانستان نه تنها مردم این کشور را مجبور به فرار از مناطق محل زندگی آنها می کند بلکه حیوانات نیز ناگزیر به فرار و مورد حمله شکارچیان قرار می گیرند. شکارچیان هیچ نوع لطفی را در حق حیوانات نمی‌کنند، بلکه شکار این حیوانات زیبای وحشی یک سرگرمی برای آنها به شمار می آمد.

تعداد محدودی حیوانات از چنگ شکارچیان جان سالم بدر می بردند و راه فرار را برای یافتن پناهگاه امن در پیش می گیرند، در حال حاضر از انواع حیوانات وحشی مانند، آهو، گورخر و غیره را به ندرت می توان در کوه های افغانستان یافت آتش زدن جنگل ها یکی از حوادث تلخ تاریخ محیط زیستی افغانستان در این ارتباط نقش خشکسالی های پی هم را نیز نمی توان نادیده گرفت اما دلیل اصلی ناپدید شدن این حیوانات جنگ، شکار و صداهای مهیب در جنگ است.

قطع وسوزندان جنگل ها و باغ ها به عنوان منابعی برای هوای پاک وسرسبزی دشت ها و پناهگاه خوبی برای حیوانات وحشی و پرندگان است و همچنین منبع خوبی برای اقتصاد زندگی انسان ها است.

آتش زدن جنگل ها یکی ازحوادث تلخ تاریخ محیط زیستی افغانستان است که این حوادث ناگوار دامنگیر نسل های شده است که گذشتگان آگاهانه ویا ناآگانه اقدام به قطع و آتش زدن این بستر زیبای طبیعت می زدند.

فراگیر شدن هر نوع تغییر در محیط زیست است و تغییرات اقلیمی و محیطی مرز نمی شناسد طوریکه گرم شدن کره زمین و گازهای گلخانه ای به معضل جهانی تبدیل شده است، وقتی وقتی یک جنگل بیرحمانه در یکی از ولایات افغانستان قطع می‌شود عواقب آن متوجه همه شهروندان این کشور است و قطع بیرحمانه درخت‌های جنگل و تخریب علفزارها و دیگر بخش های سبز دلیل تخریب محیط زیست است.

روز بین‌المللی جلوگیری از تخریب محیط زیست در جنگ و مناقشات مسلحانه برای تاکید بر تبعات مخرب زیست محیطی جنگ نامگذاری شده است چرا که تبعاتی که خسارات جدی بر طبیعت برجای نهاده و غیر قابل جبران است.

افغانستان تاکنون شاهد جنگ‌های فراوانی به اسم تامین امنیت، مبارزه با تروریسم، عدالت و صلح بوده است، اما در همه این جنگ‌ها از همان ابتدا محیط زیست و منابع طبیعی قربانیان ساکت و خاموشی بوند و لازم است که جامعه بین الملل بیش از گذشته توجه به آثار مخرب جنگ در محیط زیست داشته باشد.

/