نادره ترکمانی فیلمساز عرصه کودک و نوجوان ضمن گلایه از بنیاد سینمایی فارابی به دلیل تعطیلی جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان و عدم حمایت از سینمای کودک و نوجوان، کمبود فیلم در این حوزه را بهانه خوبی برای پایین کشیدن کرکره این جشنواره ندانست.
نادره ترکمانی در گفت‌وگو با میزان درباره اوضاع این روزهای سینمای کودک و نوجوان اظهار کرد: عدم حمایت مناسب از سینمای کودک طی سال‌های اخیر به خوبی و به وضوح دیده می‌شود، به طوری که حتی می‌توان با قاطعیت و برمبنای میزان آثار تولیدی و اکران نشدن فیلم‌های موجود، بر این نکته تاکید کرد که «چراغ سینمای کودک در حال خاموش شدن است.»
کارگردان فیلم سینمایی «خاله سوسکه» ضمن اشاره به برگزار نشدن جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان در سال جاری اظهار کرد: بنیاد سینمایی فارابی در سال‌های گذشته عملکرد قابل قبولی را از خود به نمایش گذاشته و تلاش کرده تا به شیوه‌های مختلف سینمای کودک و نوجوان را پیش ببرد، اما متاسفانه در دوره اخیر نتوانسته به وظیفه ذاتی خود عمل کند و بر اساس سیاست‌های خاصی که مدیرعامل جدید این بنیاد دنبال می‌کند، سینمای کودک به حاشیه رانده شده است.
ترکمانی تاکید کرد: متاسفانه دلایلی که برای برگزار نشدن جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان اعلام شد، اصلا قابل قبول نیست. اعلام این موضوع که تعداد فیلم‌ها برای شرکت در جشنواره کودک اندک است، نمی‌تواند عاملی برای پایین کشیدن کرکره جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان باشد. بنیاد سینمایی فارابی می‌توانست با ابتکار عمل و برنامه‌ریزی مناسب همانند سال‌های گذشته جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان را برگزار کند. قطعا عدم برگزاری جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان ضربه مهلکی به این حوزه محسوب می‌شود.
وی تصریح کرد: من معتقدم که جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان نباید تعطیل شود، زیرا آسیب‌هایی که به دنبال این سیاست ایجاد می‌شود، بسیار زیاد خواهد بود. با تعطیلی جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان خط سیاهی بر بسیاری از تلاش‌های گذشته دست‌اندرکاران و دوستداران فیلم‌های کودک و نوجوان کشیده می‌شود.
ترکمانی ادامه داد: همچنین تعطیلی شورای بررسی فیلمنامه‌های کودک که در دو سه سال گذشته با همکاری تعدادی از سینماگران کودک در بنیاد سینمای فارابی برگزار می‌شد و سرآغازی بود بر کسب پیشنهادات و نظرات سینماگران کودک و طبیعتا، به دنبالش برنامه‌ریزی برای توسعه این حوزه، متاسفانه تعطیل و طبق آخرین خبرها، در حال حاضر حتی این شورا نیز به تعطیلی کشیده شده است. البته که نقدهای فراوانی در زمان حیات این شورا از جانب سینماگران کودک مطرح می‌شد که می‌توانست به رشد کیفی شورای مورد نظر بیانجامد ولی در شرایط فعلی همان شورا نیز تعطیل شده است.
دلگرمی‌های از دست رفته
کارگردان فیلم سینمایی «گورداله» افزود: طی سال‌های گذشته هیچگاه شاهد تعطیلی جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان نبودیم. این مهم حتی در دوران کرونا که سخت‌ترین شرایط برای همه حوزه‌های فرهنگی بود، به حیات خود ادامه داد و به صورت مجازی برگزار شد. جشنواره‌ها حتی در دوران جنگ نیز هرگز تعطیل نشدند، لذا من معتقدم برگزار نشدن این جشنواره آسیب‌های فراوانی را با خود به همراه دارد و ارتباط و تعامل بین مخاطبان و تولیدکنندگان را نابود خواهد کرد و بی‌شک صدمات جبران‌ناپذیری را به همراه خواهد داشت. به هرحال جشنواره ویترین آثار تولیدشده و نیز امکان و فرصت حضور در سالن‌های سینما به بهانه دیدن آثار ایرانی و خارجی را برای مخاطبان کودک و نوجوان فراهم می‌کرد. همچنین فضای نقد و بررسی و گپ و گفت در جشنواره شکل می‌گرفت و دلگرمی بود برای دست‌اندرکاران و فیلمسازان سینمای کودک تا در کنار هم شاهد زندگی و جنب و جوش و حیات سینمای کودک و نوجوان و دریافت بازخورد آثار تولیدشده باشند.
وی کارنامه بنیاد سینمایی فارابی را مورد بررسی قرار داد و افزود: بی‌انصافی و کم‌لطفی است اگر بخواهم بگویم بنیاد سینمایی فارابی در سال‌های اخیر نسبت به سینمای کودک و نوجوان کم‌کاری کرده، زیرا در هر دوره شاهد افت و خیزهایی بوده‌ایم، اما همواره با برگزاری جشنواره و حمایت از فیلمسازان حوزه کودک و نوجوان حرکت‌های خوبی شکل گرفته است. در عین حال برگزاری شوراها و جلسات متعدد برای رشد و اعتلای سینمای کودک و نوجوان با همکاری و پشتیبانی بنیاد شکل می‌گرفت. تشکیل شوراهای مشورتی برای محکم‌تر شدن فیلمنامه‌ها حرکت موثری بود که در مدیریت قبلی شکل گرفت و به نظر من نتایج خیلی خوبی داشت که متاسفانه در حال حاضر خلاء آن احساس می‌شود.
پنهان کاری از نامحرمان
این کارگردان سینمای کودک و نوجوان درباره برخی از نقطه نظرات مدیر جدید بنیاد سینمایی فارابی اظهار کرد: وقتی مدیر جدید بنیاد سینمایی فارابی عملاً اعلام کرد که شورای فیلمنامه کودک و نوجوان تعطیل شده است و افرادی به شکل خصوصی فیلمنامه‌ها را می‌خوانند و نظراتشان را خصوصی به اطلاع مدیریت می‌رسانند، در واقع و به نوعی ارتباط موثر بین فیلمنامه‌نویسان و بنیاد سینمایی فارابی را منحل می‌کند. وقتی مدیریت جدید درخصوص فرآیند و برنامه‌های جدید در حوزه سینمای کودک و نوجوان اطلاع‌رسانی نمی‌کند و در این خصوص شفاف و واضح نظراتش را اعلام نمی‌کند، این تفکر در ذهن فعالان سینمای کودک شکل می‌گیرد که مگر فیلمنامه‌نویسان و فیلمسازان کودک نامحرم هستند؟ چرا تعدادی فرد بدون نام و عنوان اجازه بررسی فیلمنامه‌ها را دارند؟ آنهم بشکل خصوصی! مگر قرار است کاری پنهان انجام شود؟
ترکمانی تصریح کرد: زمانی می‌توانیم بگوییم که سینمای کودک و نوجوان توانسته توسعه و رشد پیدا کند که ارتباط موثر بین فیلمساز و جامعه وجود داشته باشد. برگزاری جشنواره‌ها می‌تواند به ارتباط موثر طرفین کمک فراوانی کند، همچنین حمایت از اندیشه‌ها و نگرش‌های گوناگون و تازه، مسیر مشخصی را پیش روی فعالان فیلم کودک و نوجوان قرار می‌دهد.
مخالفان سرسخت فیلم کودک و نوجوان
وی با اشاره به سایر سازمان‌ها و ارگان‌هایی که می‌توانند جزو حامیان فیلم‌های کودک و نوجوان باشند، افزود: تلویزیون و وزارت آموزش و پرورش بزرگ‌ترین مخالفان توسعه فیلم کودک محسوب می‌شوند. آنها همیشه نسبت به برنامه‌ها و سیاست‌گذاری‌هایی که حتی خودشان آن را مورد تایید زبانی قرار می‌دهند، کم‌کاری کرده‌اند. حمایت از فیلم‌های کودک و نوجوان همواره مورد تاکید مدیران تلویزیون قرار گرفته اما عملاً هیچگاه شاهد چنین حرکتی حتی بشکلی کمرنگ و کم‌مایه هم نبوده‌ایم. وقتی شهرداری حاضر نمی‌شود چند عدد از بیلبوردهای خود را به صورت رایگان در اختیار تبلیغات فیلم‌های کودک و نوجوان قرار دهد و یا زمانی که تلویزیون مانع پخش تبلیغات فیلم‌های کودک است به واقع و به وضوح مخالفت آنان را با فیلم کودک می‌بینیم.
ترکمانی تاکید کرد: تلویزیون ترجیح می‌دهد فیلم‌های غیرایرانی را برای کودکان و نوجوانان دوبله و سانسور و سپس پخش کند ولی از خرید تولیدات داخلی سر باز می‌زند. آموزش و پرورش بزرگ‌ترین سنگ‌اندازی‌ها را در زمان اکران آثار کودک و نوجوان انجام داده است، به نحوی که حتی در زمان اکران یک یا دو فیلم کودک، دانش‌آموزان را برای دیدن آثار ویژه بزرگسالان به سالن‌های سینما می‌برد تا دشمنی خود را با تولیدات فیلم کودک بیشتر اثبات کند. جالب اینکه تابه‌حال نه تلویزیون و نه آموزش و پرورش پاسخی در قبال این نوع سیاست‌هایشان نداشته‌اند. فراموش نکنیم که «کودکان سرمایه‌های کشورمان هستند و همگی ما در قبال آنها مسئولیم.»
