عامل اصلی آلودگی هوا خودروهای فرسوده هستند

مسعود تجریشی معاون محیط انسانی سازمان حفاظت محیط زیست  در گفت‌و گو با خبرنگار گروه جامعه درباره عوامل آلودگی هوا تهران، گفت: آلودگی هوای تهران بیماری مزمنی است که بیش از ۴۰ سال است با آن رو به رو هستیم. در فصل سرما پدیده اینورژن بر تهران حاکم می‌شود. با توچه به وضعیت تهران که اطراف آن کوه است نیازمند گردش هوا هستیم تا آلاینده ها از سطح شهر خارج شوند، اما متاسفانه امروز با افزایش ساخت و ساز‌ها و افزایش خودرو‌ها بیش از ظرفیت و توان شهر بارگذاری آلودگی هوا انجام شده است.

معاون محیط انسانی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: مطالعاتی در تهران انجام شده تا بتوان سهم آلاینده‌ها را کاهش دهیم که به این نوع مطالعات سیاهه انتشار گفته می‌شود. بر اساس آن مشخص می‌شود که هر آلاینده‌ای چه میزان سهم در آلودگی هوا دارد و معمولا این آلایند‌ها تقسیم به منابع ساکن مثل نیروگاه‌ها، کارخانه‌ها و ... و آلاینده‌های غیر ساکن مثل وسایل نقلیه می‌شوند.

تجریشی در ادامه اظهار کرد: در مطالعات تهران تولیدات آلاینده برای مواد معلق ۸۵ درصد است. حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد آلودگی مربوط به منابع ثابت و بقیه مربوط به منابع متحرک هستند و ۷۰ درصد منابع متحرک که باعث ایجاد آلودگی در شهر تهران می‌شود به اتوبوس و کامیون‌ها مربوط است. بقیه آلودگی به ماشین‌های شخصی و موتورسیکلت‌ها مربوط می‌شود. البته از این میزان سهم موتور سیکلت از خودرو‌های شخصی بیشتر است. بنابراین قسمت عمده آلودگی هوای تهران یعنی ۵۰ درصد آلودگی به واسیل نقلیه سنگین مثل اتوبوس و کامیون برمی‌گردد.

تجریشی در پاسخ به این سوال که علت  آلودگی زیاد وسایل نقلیه سنگین چیست، گفت: این امر به دو عامل سوخت و فرسودگی مربوط می‌شود. در رابطه با سن فرسودگی بالای خودرو‌های سنگین به عنوان مثال در سال‌های گذشته اجازه تردد کامیون‌های فرسوده در بزرگراه‌ها و اتوبان‌های خارج شهر را نمی‌دادند که نتیجه این امر ورود این خودروهای سنگین به داخل شهرها شد و اگر دقت کنیم متوجه می‌شویم که اتوبوس‌ها و کامیون‌ها در جاده‌های نو هستند.

معاون محیط انسانی سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: در زمان‌هایی که با پدیده اینورژن رو به رو هستیم جلوی تردد این خودرو‌های سنگین فرسوده در داخل شهر گرفته شده و دوربین‌هایی برای ضبط شماره این خودرو‌ها نصب نیز شد. مشکل دوم سوخت خودروها بود. گازوئیل‌هایی که در گذشته مصرف می‌شد میزان زیادی گوگرد داشت و امروز تقریبا ۴۰- ۵۰ درصد درصد گازوئیل مصرفی کشور استاندارد شده است. وزارت نیرو قول داده که از خرداد و تیر در در ۱۶۰ پمپ بنزین در داخل کشور سوخت مناسب در اختیار کامیون‌داران بگذارد. یک اپلیکیشن نیز برای نظارت بر این امر تعبیه شده است؛ و محیط زیست هم اقدام به پایش کرده و اگر کامیون‌ها از فیلتر دوده استفاده کنند می‌توان جلوی آزاد شدن ذرات معلق را گرفت که البته این امر بستگی به استفاده از سوخت مناسب نیز دارد.

تجریشی گفت: در یک مرحله ۵۰ هزار تاکسی‌ فرسوده معادل ۹۰ درصد تاکسی‌ها نوسازی شدند، ولی با این وجود باز هم تاکسی‌ها به سوی فرسوده شدن می‌روند. اما با افزایش قیمت خودرو نمی‌توان انتظار داشت خودروساز‌ان خودرو را با قیمت قبلی در اختیار تاکسی‌داران قرار دهند و با توجه به وضعیت ارزی کشور که مطلوب نیست باید با استفاده از روش‌های نرم مثل: ممنوع شدن تردد خودرو های فرسوده، کنترل نیروی انتظامی و معاینه فنی سفت و سخت جلوی آلودگی هوا را بگیریم.

معاون محیط انسانی سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: امسال با گذشت ۵۱ روز از ۶ ماهه دوم سال وضعیت آلودگی هوا نسبت به سال گذشته بسیار بهتر شده است. باید میزان تردد خودرو‌های شخصی سهم کمتری از تردد‌ها را داشته باشد یعنی بیش از ۵۰ درصد؛ در صورتیکه اینگونه نیست و میزان سفر با این وسایل به ۲۰ درصد هم نمی‌رسد و باید مدیریت کنیم که وضعیت بدتر نشود.

معاون منابع انسانی سازمان محیط زیست در ادامه بیان کرد: با توجه به افزایش منابع آلاینده، افزایش مصرف مردم از ماشین شخصی، و افزایش تردد، کاهش سن فرسودگی، افزایش اتوبوس‌های ناوگان خیلی نمی‌توان انتظار داشت به وضعیت مطلوب درباره آلودگی هوا برسیم.

تجریشی در ادامه گفت: میزان آلودگی هوا در کمتر از ۵۰ درصد مواقع کمتر از ۵۰ و در ۵۰ درصد مواقع هم بیشتر از ۵۰ درصد است. سوخت بنزین و گازوئیل روزانه پایش می‌شود. سوخت تقریبا وضعیت مطلوبی دارد و وزارت نفت در تلاش برای ارائه سوخت استاندارد است و بیشتر آلودگی به ناوگان فرسوده حمل و نقل مربوط است و اگر ناوگان نوسازی شود ۵۰ درصد آلودگی کلا حل می‌شود. سال گذشته ۷ میلیارد دلار هزینه نوسازی ناوگان بود و با توجه به وضعیت کنونی انتظار نداریم که بتوانیم نوسازی ناوگان را در سال ۹۸ و ۹۹ انجام دهیم.