بهره برداری از سامانه میز خدمت الکترونیک و تکریم ارباب رجوع/ از تولید فیلم‎های مستند با هدف آگاه سازی مردم تا ارائه مشاوره حقوقی به بیش از ۲۱۰۰ نفر

به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی ، اتخاذ تدابیر لازم جهت دستیابی سریع و آسان مردم به حـقوق خود و بهره‌مندی از حــقوق شــهروندی در مراجع قضایی، یکی از سیاست‌های کلی قضایی مصوب مقام معظم رهبری است که در برنامه توسعه قضایی نیز با پیش‌بینی راهبردی با عنوان «تسهیل دسترسی جامعه به رسیدگی عادلانه» به آن توجه شده است.

قانونمندی و عدالت محوری در رسیدگی به تظلمات، تعدیات و شکایات از نیرو‌های مسلح و مورد اعتماد و ملجأ مردم بودن که در افق چشم‌انداز ۱۴۰۴ سازمان قضایی نیرو‌های مسلح به آن اشاره شده، دو رویکرد مهم در جهت تکریم مردم و حفظ حقوق شهروندی است.

بخش عمده فعالیت‌های سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در جهت رعایت حقوق شهروندی در سال ۱۳۹۷ هرچند گسترده است لیکن به دلیل طبقه‌بندی بودن این اطلاعات، چند فعالیت شاخص را مرور می‌نماییم.

ارتقای آگاهی‌های جامعه پیرامون حقوق و تکالیف شهروندی

در حوزه عموم مردم، جهت اطلاع شهروندان از حقوق خود در حوزه‌های مرتبط با سازمان قضایی نیرو‌های مسلح، روابط عمومی سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در سال گذشته اقدامات خود را بر چند محور از جمله: تولید فیلم با هدف آگاه سازی مردم از وظایف و ماموریت‌های سازمان و حقوق آنان در مراجع انتظامی، تولید فیلم با هدف آگاه سازی کارکنان نیرو‌های مسلح، تولید محتوای مرتبط در درگاه اطلاع رسانی و تولید پوستر‌ها و بروشور‌های آگاه سازی و توزیع در مراکز ذی ربط متمرکز کرده است.

بر این اساس در سال ۱۳۹۷، ۲ نماهنگ (در قالب موشن گرافی) برای آشنایی مردم با حقوق خود در مراجع انتظامی، دادسرا و دادگاه با عنوان «چگونه در دادسرا و دادگاه رفتار نماییم» و «حقوق متهم در دادسرا» و فیلم کوتاه با نام «مکافات اشتباه» به همراه ۶ نماهنگ جهت آگاه سازی سربازان در خصوص آثار و عواقب ضرب و جرح تولید شده است. 

از سوی دیگر ۱۵۵۴ خبر، گزارش، مصاحبه و... به همراه ۱۵۷ مطلب حقوقی عامه فهم در درگاه الکترونیکی سازمان قضایی نیرو‌های مسلح طی سال ۱۳۹۷ بارگزاری و برای رسانه ارسال شده است. همچنین نزدیک به ۳۰ مطلب حقوقی نیز در نشریات کثیرالانتشار منتشر شده است و زیرنویس معرفی سازمان و راه‌های ارتباط مردم با این مجموعه در ۶۰ برنامه از شبکه‌های مختلف سیما پخش شده است.

طراحی و انتشار ۱۵ پوستر با موضوع معرفی جرایم و مجازات‌ها و توزیع آن‌ها در بیش از نزدیک به ۲۰۰ مرکز مختلف از دیگر اقدامات صورت گرفته در این بخش است.در حوزه نیرو‌های مسلح، سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در دیگر جامعه هدف خود یعنی نیرو‌های مسلح توجه ویژه‌ای به افزایش سطح آگاهی‌های این قشر از جامعه مبذول داشته است.به همت قضات سازمان قضایی نیرو‌های مسلح با همکاری خوب فرماندهان نظامی و انتظامی طی ده‌ساله ۱۳۹۷-۱۳۸۸ سالانه به طور متوسط بیش از یک میلیون نفرساعت آموزش مسائل حقوقی و قضایی در یگان‌های مختلف و دورترین نقاط کشور برگزار شده است.

در همین مدت سالانه به‌طور متوسط نزدیک به ۴۰۷ هزار نفر از اعضای نیرو‌های مسلح این دوره‌های را طی کرده‌اند. از این تعداد ۲۲۵ هزار نفر پایور و ۱۸۲ هزار نفر سرباز بوده‌اند. مجموع آموزش‌های ارائه شده جهت پایوران طی ده سال گذشته بیش از ۵ میلیون ۸۸۶ هزار نفرساعت و برای سربازان بیش از ۴ میلیون و ۱۸۴ هزار نفرساعت بوده است.

** ارتباط نزدیک و مستقیم با مردم 

برقراری ارتباط دو سویه و تنگاتنگ بین مدیران جامعه اسلامی و مردم، از حقوق متقابل بین آن‌ها و مورد تأکید دین مبین اسلام است. برقراری ارتباط چهره به چهره هنوز هم از مؤثرترین انواع ارتباطات است.

تسهیل در برقراری ارتباط مردم با سازمان قضایی نیرو‌های مسلح برای پیگیری مسائل، مشکلات و شکایات، از سالیان گذشته در قالب ملاقات مردمی شکل‌گرفته است.

در اکثر سازمان‌های قضایی نیرو‌های مسلح روز خاصی در هفته، به این مهم اختصاص داده شده است. در سازمان قضایی نیرو‌های مسلح مرکز نیز از طریق مراجعه حضوری و سامانه تلفن گویا، وقت ملاقات با رئیس سازمان قضایی نیرو‌های مسلح به مردم داده می‌شود و یک روز در هفته به این امر اختصاص دارد.

در سال ۱۳۹۷ روسای سازمان‌های قضایی نیرو‌های مسلح و دادستان‌های نظامی سراسر کشور بالغ بر ۱۶ هزار و ۹۰۰ ملاقات و دیدار با مردم داشته اند و طی این ملاقات‌ها به مسائل و مشکلات نزدیک به ۴۰ هزار نفر از مراجعان رسیدگی شده است. از این تعداد، روسای سازمان‌های قضایی نیرو‌های مسلح با حدود ۱۴ هزار نفر و دادستان‌های نظامی با حدود ۲۶ هزار نفر دیدار و ملاقات نموده اند. 

گسترش نظام معاضدت و مشاورت قضایی 

از مهمترین عوامل بروز نارضایتی در آحاد مراجعه‌کنندگان به دستگاه قضایی، «ناآشنایی با روند آغاز و پیگیری دعوا» یا «عدم استطاعت مالی در استفاده از وکلا و کارشناسان و مشاوران حقوقی» است.تشکیل واحد‌های ارشاد و معاضدت قضایی در سازمان قضایی نیرو‌های مسلح عملاً در روند کاهش اطاله دادرسی بسیار مؤثر بوده و در طرح دعاوی برای هدایت مراجعان به کانال‌های درست قانونی نقش به سزایی داشته است. همچنین به‌منظور سهولت در دسترسی مردم، از طریق سامانه‌های پاسخ‌گویی به سؤالات و پرسش‌های مردمی، تلفن گویا و سامانه پیام کوتاه امکان طرح سؤالات فراهم‌شده است.در سال ۱۳۹۷ از طریق سامانه‌های مجازی به بیش از ۵۰۰ فقره گزارش مردمی رسیدگی و به بیش از ۲۱۰۰ نفر مشاوره حقوقی ارائه شده است

** تسهیل دسترسی مردم به دادسرا‌ها و دادگاه‌های نظامی 

نظم بخشیدن هرچه بیشتر به امورات حوزه قضایی، پاسخ‌گویی به انتظار مردم از قوه قضائیه برای حاکمیت عدالت و رفع مشکل دسترسی به مراجع قضایی و ضرورت‌های امنیتی و انتظامی ایجاب می‌کرد که شعب جدیدی از سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در مناطق مختلف کشور مستقر شود.تأسیس مجتمع سازمان قضایی نیرو‌های مسلح غرب استان تهران یکی از مهمترین اقدامات در این زمینه است.

به دنبال تأسیس سازمان قضایی نیرو‌های مسلح استان تهران، در راستای تسهیل دسترسی شهروندان به‌خصوص مردم غرب و جنوب غرب استان به مرجع قضایی نظامی و رفع مشکلات نیرو‌های مسلح مستقر در منطقه در مراجعه به سازمان قضایی مرکز، ایده تشکیل مجتمع سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در غرب استان تهران شکل گرفت و در تشکیلات تفصیلی جدید سازمان قضایی نیرو‌های مسلح استان تهران پیش‌بینی شد.

با پیگیری‌های به‌عمل‌آمده و همکاری قوه قضائیه، فرمانداری شهریار و نیرو‌های مسلح مستقر در منطقه، این مجتمع در شهریور سال ۱۳۹۶ با دو شعبه دادیاری، یک شعبه بازپرسی، یک شعبه دادگاه نظامی دو و یک شعبه دادگاه تجدیدنظر کار خود را آغاز کرد.حوزه صلاحیت این مجتمع که در شهر شهریار مستقر است؛ ۶ شهرستان شامل؛ شهریار، اسلامشهر، رباط‌کریم، ملارد، قدس و بهارستان و ۵۰ شهر را در برمی‌گیرد که بیش از ۳ میلیون نفر جمعیت را در خود جای داده است.

استقبال خوب مردم و نیرو‌های مسلح منطقه و آثار مثبت افتتاح مجتمع سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در غرب استان تهران، مزید بر علت شد تا مدیران سازمان قضایی نیرو‌های مسلح تمامی مساعی خود را برای تأسیس ۱۵ ناحیه دیگر به‌کار گیرند.خوشبختانه با پیگیری‌های به‌عمل آمده تأسیس ۱۰ ناحیه در شهرستان‌های زابل، جاسک، سراوان، تربت‌حیدریه، خوی، مراغه، ماهشهر، سرپل ذهاب، کاشان و کازرون به تصویب رسیده و ساختار قضایی و اداری ۵ ناحیه شامل کازرون در فارس، ماهشهر در خوزستان، مراغه در آذربایجان شرقی، کاشان در اصفهان و سرپل ذهاب در کرمانشاه نیز تدوین و ابلاغ شده است.

پیگیری‌ها برای تأمین ساختمان مناسبی جهت استقرار کوتاه‌مدت و اتخاذ تمهیدات لازم برای تأمین نیروی انسانی و تجهیزات و امکانات این ۵ ناحیه آغاز شده است.بعد مسافت، دوری از مرکز استان، تراکم نیرو‌های مسلح و آمار پرونده‌های منطقه، از اولویت‌های مدیریت سازمان در تأسیس نواحی جدید است.

مهمترین برنامه‌های سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در حوزه آگاهسازی مردم

مهمترین برنامه‌های سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در حوزه آگاهسازی مردم در سال ۱۳۹۸ عبارت است از:

بهره برداری از سامانه میز خدمت الکترونیک و تکریم ارباب رجوع، بهره برداری رسمی از کانال اطلاع رسانی سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در شبکه‌های اجتماعی مورد تایید داخلی، ساخت اپلیکیشن درگاه الکترونیکی (سایت) سازمان، تولید فیلم مستند آموزشی با موضوع تقلب برای فرار از خدمت سربازی، تولید سه نماهنگ کوتاه جهت آگاهی مردم از حقوق و تکالیف شهروندی، تولید بسته‌های اطلاع رسانی حقوقی شامل یک بروشور و پنج پوستر، گردآوری و انتشار داستان‌های پندآموز اقتباس شده از پرونده‌های قضایی، تدوین معیار‌ها و موازین اخلاق حرفه‌ای برای هریک از مشاغل قضایی و اداری.

میلاد نیک پی