الگوی حماسه کربلا و فرهنگ عاشورا؛ عوامل شکل دهنده به تحولات مقاومتی

به گزارش گروه بین الملل ؛ ناظران بین المللی همواره ضمن ابراز حیرت از تاثیر پذیری گروه‌های مقاومتی و آزاده از فرهنگ عاشورا و تسلیم ناپذیری‎شان در برابر حکومت‌های ظالم و متجاوز، با دیده تمجید به این فرهنگ نگریسته‎اند.

اهمیت این موضوع تا جایی است که دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی متعددی با تخصیص بودجه، اقدام به انجام پژوهش‌هایی در مورد چگونگی الهام بخشی حماسه عاشورا برای میلیون‌ها نفر، کرده‎اند که از جمله آن‌ها می‌توان به تحقیقات دانشگاه «مریلند» ایالت «بالتیمور» آمریکا و بنیاد تحقیقاتی «گردا هنکل» آلمان اشاره کرد.

 

 

 

نکته قابل تامل در یافته‌های این تحقیقات تحول معنایی و عملکردی این حماسه در طول قرن‌ها است. بر این اساس عاشورا که در ابتدا آیینی برای بزرگداشت شهادت بود، در سیر تحول معنایی خود الهام بخش عدالت اجتماعی در گستره جهانی و به ویژه در جوامع مسلمان شده است.

درک این مفهوم از عاشورا سبب شده در سال‌های اخیر این مراسم با حضور هزاران نفر از «نیویورک» گرفته تا «لندن»، از «حیدرآباد» تا «ملبورن» برگزار شود.

گذشته از تاثیرات اجتماعی این رویداد مانند شکل گیری فعالیت‌های خیرخواهانه، اهدای خون، اطعام و... باید به آنچه که «مایکل فیشر» انسان شناس از آن به عنوان "الگوی کربلا" یاد می‌کند، توجهی ویژه داشت و تاثیر این رویداد بر شکل گیری فرهنگ ظلم ستیزی و مقاومت در میان گروه‌های مقاومتی به ویژه در غرب آسیا و آفریقا را بررسی کرد.

 

 

 

 

نقش غیرقابل انکار این فرهنگ بر تحولات منجر به انقلاب اسلامی در ایران، رفته رفته از مرز‌های جغرافیایی عبور کرده و سبب شکل گیری گروه‌های مقاومتی شد که با در پیش گرفتن مسیر ایستادگی در برابر تجاوز حکومت‌های سلطه گر و متجاوز خودی یا خارجی تحولات بی نظیری را در سیاست‌ها و تحولات منطقه‌ای و بین المللی رقم می‌زنند.

تاکید گروه‌های مقاومتی مختلف مانند حزب الله لبنان، حشد الشعبی عراق، جنبش اسلامی نیجریه و... بر تاثیر پذیریشان از فرهنگ مقاومت عاشورا به ویژه در سال‌های اخیر توجه جوامع بین المللی را به خود جلب کرده است.

از جمله گروه‌های مقاومتی که به شکل گسترده‌ای از فرهنگ عاشورا متاثر بوده و در مقاطع مختلف بر این تاثیرپذیری تاکید دارد، حزب الله لبنان است. «سید حسن نصرالله» دبیرکل این گروه مقاومتی لبنان در سخنرانی‎های خود همواره تاکید دارد که "ندای شهادت طلبی امام حسین(ع) هرگز خاموش نشده و بیعت با این امام در هر عاشورا تجدید می‌شود."

 

 

 

از دیگر مصادیق الگوپذیری گروه‌های مقاومتی از عاشورا می‌توان به حشد الشعبی اشاره کرد. ارتباط مستقیم اسامی شمار زیادی از این گردان‌ها مانند «کتائب الحسینی»، «کتائب القیام الحسین»، «کتائب الطفل الرضیع» و «کتائب زینب العقیله» با فرهنگ عاشورا موید این موضوع است.

فرهنگ عاشورا در مسیر رشد و بالندگی خود به کشور‌های آفریقایی نیز بسط یافته است. عزم راسخ شیعیان نیجریه برای برگزاری مراسم عاشورا با وجود تهدیدات بی پایان دولت و پلیس این کشور، مُهر تاییدی بر شکل گیری فرهنگ تسلیم ناپذیری در برابر بیداد است. شیعیان نیجریه که در سال‌های اخیر با انواع محدودیت‌ها و ظلم‌ها مواجه شده‎اند، در ماه‌های اخیر در برابر سرکوب گسترده دولتی قد علم کرده و خواستار آزادی رهبر خود شده‎اند.

«ابراهیم موسی» سخنگوی این جنبش می‎گوید شیعیان این کشور آماده فدا کردن زندگی خود در مسیر آزادگی هستند و این درسی است که از امام حسین گرفته‎اند.

تاثیر فرهنگ عاشورا بر ایستادگی و مقاومت گروه‌ها و کشور‌های مختلف به تحولات و رویداد‌هایی منجر شده است که گاهی با هیچ معیار و تراز معمول سیاست خارجی و داخلی همخوانی ندارد و در واقع فراتر از همه این مقیاس‌ها و میزان‌ها عمل می‌کند. ناکامی چندین و چند باره رژیم صهیونیستی در برابر گروه‌های مقاومتی فلسطینی و لبنانی و نقش موثر گروه حشدالشعبی در پاکسازی عراق از تروریست‌های داعش و مقابله‎شان با مداخله جویی نظامیان آمریکایی و نیروهای اشغالگر تنها گوشه‌ای از اثرات فرهنگ عاشورایی هستند.