چرا اسقاط خودرو تنها در ایران اجباری است؟
بهزاد اشجعی در گفتوگو با میزان گفت: برای هر نوع خودرویی، یک سن مشخص برای فرسودگی خودرو وجود دارد. در کشورهای عضو اتحادیه اروپا، هیچ اجباری برای عدم استفاده از خودروهای فرسوده و اسقاط وجود ندارد و خودروها تا زمانیکه معاینه فنی دریافت کنند، میتواند مورد استفاده قرار گیرند؛ اما بر اساس آمار، تنها ۲۵ درصد ناوگان خودرویی این کشورها فرسوده و تا ۱۵ سال پس از تولید، مورد استفاده قرار میگیرند.
وی افزود: در سایر کشورها، نهایت استفاده از یک خودرو ۱۵ سال است و تا ۲۳ سالگی نیز مواردی مشاهده میشود، اما در بیشتر موارد، اروپاییها پس از ۱۵ سال، با اختیار خود خودرو را اسقاط کرده یا به سایر کشورها ها صادر میکنند.
اشجعی اظهار کرد:، اما در کشور ما، با توجه به اینکه نگاه سرمایهای به خودرو وجود دارد، توجهی به سن فرسودگی خودرو نمیشود و معمولا تا زمانی که خودرو کار میکند، از آن استفاده میشود.
دبیر کمیته فنی صدور مجوزهای خودرویی ادامه داد: بر اساس آمار، سن فرسودگی خودرویهای شخصی ۱۴ تا ۱۶ است و در این بازه زمانی باید اسقاط شوند، اما در قانون کشور ما مشخص شده است که خودروهای ۲۰ ساله باید اسقاط شوند و اینگونه فرصتی برای مردم در نظر گرفته شده است.
تفاوت اسقاط خودرو در ایران و سایر کشورهای جهان
وی در پاسخ به این سوال که چرا برخلاف اروپا در ایران اسقاط اجباری وجود دارد؛ گفت: مکانیزم معاینه فنی در اروپا دقیقتر و قابل اطمینانتر از ایران است. همچنین چرخه اسقاط خودروها در اروپا یک فرآیند خود به خودیست. یعنی بدون نیاز به مشوق یا اجبار از طرف حاکمیت. اما در ایران این چرخه حتماً میبایست با محوریت حاکمیت انجام شود، چون نه صاحب خودرو مشارکت میکند، نه خودروساز.
این مقام مسئول در سازمان محیط زیست با اشاره به اینکه مقررات ترافیکی در اروپا بسیار دقیقتر و سختگیرانهتر از ایران است افزود: در اروپا هزینه استفاده از خودرو بالاست و در مقابل قیمت خودرو پایین. هزینه استفاده از خودرو با افزایش سن آن نیز تصاعدی افزایش مییابند؛ بنابراین در یک سنی، صاحب خودرو اسقاط وسیله اش را به استفاده از آن ترجیح میدهد و اصطلاحاً عطایش را به لقایش میبخشد! اما در ایران دقیقا برعکس است.
دبیر کمیته فنی صدور مجوزهای خودرویی گفت: همه این دلایل ریشه اسقاط اجباری در ایران است. اما این شکل از اسقاط نیز مشکلاتی دارد. به همین دلیل در لایجه اصلاح قانون هوای پاک پیشنهاد شده همانند اروپا، سن اسقاط از سن فرسودگی جدا شده و در فاصله این دو سن، هزینه استفاده از خودرو افزایش یابد تا صاحب خودرو بصورت خودجوش اقدام به اسقاط کند.
اشجعی درباره عدم اسقاط خودروها در سن فرسودگی ادامه داد: اگر خودروهای فرسوده اسقاط نشوند، باعث افزایش تولید آلایندههای جوی و در مجموع آلودگی هوای شهر میشوند.
وی افزود: افراد با تحویل خودروهای فرسوده خود به مراکز اسقاط و فروش آن به نام ماشین اوراقی، وجهی را دریافت کرده و خودرو از بین میرود. همچنین از ضایعات خودرو در دیگر صنایع استفاده میشود.