مراجع عظام تقلید درباره روزه گرفتن در شرایط کرونایی چه نظری دارند؟
امسال دومین سالی است که روزه داران مجبور به تجربه شرایط کرونایی در ماه مهمانی خدا هستند. در این خصوص نظر پیشین مراجع عظام در خصوص حکم روزه در ماه مبارک رمضان در ایام کرونا منتشر شده است.
خبرگزاری میزان -
_ آنا نوشت: دومین ماه مبارک رمضان در شرایط کرونایی را از فردا، ۲۵ فروردینماه تجربه خواهیم کرد. روزهایی که به هر شکل میتواند سختی دوچندانی را برای روزهداران در پی داشته باشد.
مبتنی بر این شرایط در آستانه ماه مبارک رمضان و با توجه به شیوع ویروس کرونا که موج چهارم آن را نیز در کشور سپری میکنیم، نظر پیشین مراجع عظام در خصوص حکم روزه در ماه مبارک رمضان در ایام کرونا ذکر میشود.
حکم رهبر معظم انقلاب
رهبر معظم انقلاب اسلامی در پاسخ به این استفتا که «در شرایط کنونی که بیماری کرونا شیوع پیدا کرده است، روزه گرفتن در ماه رمضان چه حکمی دارد؟» تصریح کردهاند:
روزه از ضروریات ارکان شریعت اسلام است و ترک روزه ماه رمضان جایز نیست مگر آنکه فرد، گمان عقلایی پیدا کند که روزه گرفتن یا موجب ایجاد بیماری شود و یا تشدید بیمار و یا افزایش طول بیماری و تأخیر در سلامتی میشود در این موارد روزه ساقط، ولی قضای آن لازم است.
بدیهی است در صورتی که این اطمینان از گفته پزشک متخصص و متدین نیز به دست آید، کفایت میکند؛ بنابراین اگر فردی نسبت به امور یادشده خوف و نگرانی داشته و این خوف منشأ عقلایی داشته باشد، روزه ساقط، ولی قضای آن لازم است.
آیتالله مکارم شیرازی
در صورتی که واقعاً روزه گرفتن خوف ضرر داشته باشد (آن هم بهتصدیق اطبای حاذق و متدین)، در این صورت میتوانند روزه نگیرند، البته مبادا اشخاص این موضوع را بهانهای برای روزهخواری قرار دهند.
آیتالله نوری همدانی
در روزهای اخیر مکرر عرض شد که روزه یکی از اعمال واجبی است که برای افرادی که شرایط آن را دارند، واجب است؛ مگر اینکه در سفر و یا بیمار باشند و یا اینکه در وضعیتی باشند که اگر روزه بگیرند، خوف آن را داشته باشد که بیمار شوند و یا بیماریشان تشدید شود.
به نظر اینجانب ملاک خوف از بیماری یا تشدید بیماری است و خوف باید منشاء عقلایی داشته باشد یا پزشک متعهد و متدین تشخیص دهد که در چنین شرایطی وجوب روزه برداشته خواهد شد و اگر فرد روزه بگیرد، عمل حرام انجام داده است.
همانطور که اگر سالم باشد و خوف ضرر و بیماری نداشته باشد، واجب است روزه بگیرد و ترک آن کفاره دارد.
اگر کسی هم به هر عنوان نمیتواند روزه بگیرد، حق روزهخواری را در جامعه ندارد و حفظ حرمت ماه مبارک رمضان ضروری است.
آیت الله صافی گلپایگانی
بهطور کلی روزه برای هر مسلمانی در ماه مبارک رمضان واجب است و افطار بدون عذر شرعی علاوه بر قضا، کفّاره عمد دارد. اگر کسی خوف عقلائی ضرر ابتلاء به بیماری یا تشدید آن داشته باشد افطار کند و قضاء آن را بهجا آورد.
آیتالله وحید خراسانی
کسی که میداند روزه برای او ضرر ندارد، اگرچه پزشک بگوید ضرر دارد، باید روزه بگیرد. همچنین کسی که یقین یا گمان به ضرر مورد اعتنا یا ترس آن را که منشاء عقلایی «علت بجایی» داشته باشد دارد اگرچه پزشک بگوید ضرر ندارد نباید روزه بگیرد و اگر هم روزه بگیرد صحیح نیست، مگر اینکه روزه برای او ضرر نداشته و قصد قربت کرده باشد که در این صورت روزهاش صحیح است.
اگر انسان احتمال بدهد که روزه برایش ضرر قابلاعتنا دارد و از آن احتمال ترس برای او پیدا شود چنانچه احتمال او عقلایی باشد «احتمال بجا» نباید روزه بگیرد و اگر روزه بگیرد باطل است مگر درصورتیکه ضرر نداشته و قصد قربت کرده باشد.
آیتالله شبیری زنجانی
اگر بنا به گفته پزشکان متخصص، روزه گرفتن برای فردی، احتمال ابتلای او به این بیماری و آسیب دیدن وی را افزایش دهد، نباید روزه بگیرد و این مسئله در رساله عملیه هم آمده است. البته نباید مرتکب تظاهر به روزهخواری شده و به ماه مبارک بیاحترامی کند. همچنین اگر با تغییر شرایط، مثلاً با ماندن در منزل، تحرک کمتر، رعایت نکات بهداشتی و مصرف غذاها و نوشیدنیهای تقویتی، بتواند احتمال متعارف ضرر را دفع کند و ایجاد چنین شرایطی موجب مشقت شدید نشود، باید چنین کند و روزه بگیرد.
آیتالله علوی گرگانی
روزه از تکالیف واجب الهی است که بهراحتی از عهده مکلف ساقط نمیشود لذا نمیتوان بهصرف احتمال ضرر آن را ساقط دانست، ولی اگر فردی با نظر پزشکان متخصص ظن قوی عقلایی میدهد که روزه باعث تشدید بیماری و یا مبتلا شدن به این بیماری میشود میتواند روزه نگیرد و بعداً باید قضای آن را بهجا آورد و نباید این موضوع بهانهای برای فرار از روزه گرفتن باشد.
آیتالله سیستانی
وجوب روزه ماه مبارک رمضان یک تکلیف فردی است، و هر کس شرایط وجوب روزه را دارا باشد با صرف نظر از وجوب یا عدم وجوب آن بر دیگران، موظف است روزه بگیرد؛ بنابراین اگر مسلمانی وارد ماه رمضان آینده شود و ترس آن را داشته باشد که در صورت روزه گرفتن به بیماری کرونا مبتلا خواهد شد هرچند تمام اقدامات پیشگیرانه و احتیاطی را مراعات کند، نسبت به هر روز که چنین ترسی وجود داشته باشد وجوب روزه از او ساقط میگردد و بعدا باید قضا کند، ولی اگر بتواند با مراعات اقدامات احتیاطی احتمال ابتلا به بیماری را کاهش دهد تا آنجا که ازنظر عقلا دیگر چنین احتمالی مورد اعتنا نباشد، و لو به اینکه در خانه بماند و از اختلاط با دیگران در فاصله نزدیک پرهیز کند و از ماسک و دستکش استفاده کند و دستهایش را مکرراً ضدعفونی کند، و انجام این کارها او را در مشقت شدید و فوقالعاده قرار ندهد، در این صورت وجوب روزه از او ساقط نمیگردد.
و، اما اینکه گفته شد برخی از پزشکان جهت جلوگیری از کاهش آب بدن و خشکی گلو، نوشیدن مکرر آب در فاصله زمانی نزدیک به هم را توصیه میکنند، چراکه عارض شدن این دو امر احتمال ابتلا به ویروس کرونا را افزایش میدهد؛ این مطلب ـ بر فرض صحت ـ مانع از وجوب روزه نمیشود، مگر برای کسی که پس از رسیدن این مطلب به او بر خود بترسد که اگر روزه بگیرد به این بیماری مبتلا خواهد شد و راهی برای کاهش احتمال ابتلا وجود نداشته باشد به طوری که [عنوان]ترس از بیماری بر او صدق نکند ـ هرچند با ماندن در خانه و به کارگیری سایر اقدامات احتیاطی یادشده ـ و، اما افراد دیگر باید روزه بگیرند؛ و چه بسا ممکن است شخص روزهدار پیش از سحر با مصرف سبزیجات و میوههای سرشار از آب ـ مانند خیار و هندوانه ـ کاهش آب بدنِ ناشی از روزهداری را جبران کند؛ همچنان که میتواند با جویدن آدامسِ بدون شکر از خشک شدن گلو جلوگیری کند ـ البته به شرط اینکه ذرات آدامس پس از جدا شدن وارد حلق نشود ـ چراکه جویدن آدامس باعث افزایش ترشح بزاق دهان میشود و بلعیدن بزاق دهان در حال روزه بلامانع است؛ بنابراین افرادی که میتوانند کار خود را در ماه رمضان رها کنند و در منزل باقی بمانند و از ابتلا به ویروس در امان باشند، وجوب روزه از آنان ساقط نمیشود؛ ولی افرادی که ـ بنا به هر دلیلی ـ نمیتوانند کار خود را رها کنند اگر به واسطه نخوردن آب در فاصلههای زمانی نزدیک در روز، ترس از ابتلا به کرونا داشته باشند و راه دیگری برای در امان بودن از آن نداشته باشند، روزه بر آنان واجب نیست، ولی با این وجود مجاز به روزه خواری درملأ عام هم نیستند. بدون شک روزه ماه رمضان یکی از مهمترین فریضههای شرعی است و ترک آن بدون داشتن عذر واقعی جایز نیست، و هر شخص نسبت به وضعیت خود آگاهتر است که آیا عذر واقعی برای ترک روزه دارد یا خیر؟
خلاصه کلام اینکه وجوب روزه در ماه رمضان از کسی ساقط میشود که عذر شرعی داشته باشد، مانند بیمار و کسی که به خاطر نصیحت پزشک ـ مثلاً ـ بر خود بترسد که روزه گرفتن موجب ابتلایش به بیماری شود و اقدامات پیشگیرانه و احتیاطی که او را از ابتلا به بیماری ایمن سازند برایش میسّر نباشد، و در غیر این صورت باید این اقدامات را انجام دهد و مجاز به ترک روزه نیست.
: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *