۱۵ درصد مردم هنوز برای دریافت واکسن کرونا مراجعه نکرده اند
- بنا بر اعلام پایگاه خبری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سید محسن زهرایی، در نشست خبری که با حضور اصحاب رسانه در ستاد وزارت بهداشت برگزار شد، درخصوص اثربخشی واکسن ها، بیان کرد: در زمان‌های قدیم، وقتی همه گیری‌هایی مانند ابله، وبا یا طاعون شیوع پیدا می‌کرد، انسان تقریبا کاری نمی‌توانست انجام دهد، جز اینکه سعی کند بیمار نشود، اما این بیماری‌ها نتوانستند نسل بشر را از میان بردارند و بشر جان سخت‌تر از این بود که با این بیماری‌ها منقرض شود؛ چراکه انسان‌ها آنقدر مبتلا می‌شدند تا اینکه عده‌ای یا در اثر ابتلا به این بیماری‌ها فوت می‌کردند، یا دچار آسیب جدی و دائمی شده و یا اینکه مبتلا جان سالم به در می‌بردند و نهایتا بعد از مدتی، بیماری در آن نقطه به صورت بومی در آمده و شدت آن کاهش می‌یافت و فقط عده‌ای خاصی را مبتلا می‌کرد و هر چندسال پیک می‌زد و اپیدمی ایجاد می‌شد. در مورد کووید ۱۹ نیز همین اتفاق می‌تواند بیفتد، یعنی اگر هیچ اقدامی انجام ندهیم، احتمالا باید چندسال تحمل کنیم تا ویروس انسان‌ها را پی در پی بیمار کند و عده‌ای بستری شوند و فوت کنند یا دچار ناتوانی شوند و بالاخره بعداز چند سال از بین برود یا خاموش شود. اما چنانچه از علم و دانش روز استفاده کنیم، می‌توان از واکسن به عنوان یک ابزار برای غلبه بر شرایط سخت اپیدمی بهره برد.
وی افزود: در بحث اپیدمی‌ها نکته مهم این است که ما تعداد افراد آسیب دیده را کاهش دهیم و این اتفاق خوشبختانه رخ داده است، زیرا واکسیناسیون در سالمندان که مرگ و میر بیشتر و سیستم ایمنی ضعیف تری داشتند، موثر واقع شد؛ که بعد عنوان شد که مرگ و میر و ابتلا در افراد واکسن زده نیز اتفاق افتاده است که در پاسخ باید گفت از ابتدا هم عنوان نشد که هرکسی که واکسن بزند، کاملا ایمن شده و مرگ و میر به صفر می‌رسد. اگر واکسیناسیون انجام نمی‌شد، شرایط سخت‌تر بود و مجموعا نشان می‌دهد واکسن در سلامت جامعه موثر است. بحث چرخش ویروس با افزایش واکسیناسیون عموم جامعه تغییر کرده است و اگر واکسیناسیون انجام نمی‌شد، قطعا روند بیماری افزایش می‌یافت.
وی گفت: واکسن سهم و حق مردم است و اگر تزریق نکنند از سهم خود گذشتند. باید اثرگذاری تزریق واکسن را به مردم نشان دهیم. هنوز ۱۵ درصد افراد را باید تشویق کنیم برای واکسن بیایند و باید همه مردم جامعه را پوشش دهیم. ممکن است برخی بگویند تنها راه مقابله با بیماری واکسن نیست، درست است، اگر خود را در خانه قرنطینه کامل کنند مبتلا نمی‌شوند، اما آیا این کار میسر است؟ نمی‌شود جامعه را تعطیل کرد و واکسیناسیون انجام نداد.
زهرایی عنوان کرد: تقریبا ۸۵ درصد مردم واکسن زده و ۱۵ درصد واکسن نزده اند، اما در حال پیشرفت واکسیناسیون هستیم و اگر موج دیگری بیاید، تقریبا ۱۰ درصد دیگر که هنوز واکسن نزده اند به سرعت مراجعه می‌کنند، زیرا هنوز دو دل هستند، اما بازهم ممکن است ۵ درصد مخالفت کنند. باید وزن این دو گروه را در جامعه مان درنظر بگیریم. اینکه بگوییم موافقان تزریق واکسن که ۹۵ درصد هستند یک سو و مخالفان ۵ درصدی هم سوی دیگر باشند، در واقع به گونه‌ای به مخالفین وزن داده ایم و به گروهی که فقط ۵ درصد جامعه اند و با مخالفتشان به سلامت جامعه ضرر می‌رسانند، هویت بخشیده ایم و اگر در یک مناظره اثربخشی واکسن را با ادله و برهان‌های علمی ثابت می‌کنیم، در انتها بازهم آن‌ها راضی نمی‌شوند، زیرا آن‌ها از ابتدا همه حقایق را می‌دانستند، اما نمی‌خواهند بپذیرند، حال دلیلش چیست؟ نمی‌دانیم. اما نظرات آن‌ها ممکن است در افراد دیگر گمراهی ایجاد کند، زیرا مردم نمی‌دانند که مخالفین به تزریق واکسن چه میزان هستند.
ذخیره واکسن تا سنین ۱۲ سال به بالا، تا پایان سال ۱۴۰۰ تامین است
وی درخصوص میزان واکسنی که تاکنون در اختیار وزارت بهداشت قرار گرفته است، اظهار کرد: برنامه ریزی وزارت بهداشت برای واکسیناسیون جمعیت هدف یعنی ۱۰۰ درصد گروه هدف است که فعلا بالای ۱۲ سال درنظر گرفته شده است. بر این مبنا میزان واکسن مورد نیاز تا پایان سال تامین شده است. تا امروز سینوفارم ۱۳۱ میلیون دُز، اسپوتنیک ۴ میلیون دُز، واکسن کووکسین بهارات یک میلیون و ۱۲۵ هزار دُز، آسترازنکا ۱۲ میلیون دُز، برکت ۱۱.۵ میلیون دُز و پاستوکووک یک میلیون و ۷۰۰ هزار دُز و پاستوکووک پلاس ۲۰۰ هزار دُز دریافت کردیم. واکسن اسپایکوژن هم در دو محموله نزدیک ۶ میلیون واحد مصرف دریافت کردیم. از واکسن فخراوَک و کووپارس هنوز چیزی تحویل ندادند.
وی در پاسخ به سوالی درخصوص سرنوشت سایر واکسن‌های تولید داخل که در حال ورود به مراحل کارآزمایی بالینی هستند، تصریح کرد: تولید داخلی نقطه قوت است، اما اگر قرار باشد همه چیز به این امر گره بخورد، با توجه به زمان بر بودن مسئله، ممکن است زمان را از دست دهیم. جمع واکسن‌های داخلی که تاکنون به ما تحویل شده است، حدود ۱۷ میلیون دُز است که کفاف نیاز ما را نمی‌داد و نیاز به واردات داشتیم. برای ادامه کار، واکسن داخلی استفاده می‌شود، اما نمی‌توانستیم صبر کنیم.
وی درخصوص تزریق دُز یادآور بیان کرد: برای کارکنان نظام سلامت، کارکنان مراکز نگهداری معلولین جسمی و ذهنی، جانبازان بالای ۵۰ درصد و... باید بعد از ۶ ماه از تزریق دُز دوم واکسن یادآور دریافت کنند، همچنین کسانی که واکسن‌های غیر فعال مثل سینوفارم، برکت و بهارات دریافت کردند، نوبت سوم را باید پس از ۴ ماه تزریق کنند. بر مبنای این نیاز در مجموع نزدیک ۱۶۷ میلیون دُز تامین شده که پاسخگوی نیاز برآورد شده فعلی ما است. برای ۱۴۰۱ هم احتمالا نیاز باشد همه مردم را یک نوبت دُز یادآور تزریق کنیم که با ظرفیت تولید داخل پیش بینی می‌کنیم نیازی به واردات نباشد.
رییس اداره مبارزه با بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن و قرنطینه در پاسخ به سوالی درخصوص آمبولی یا سکته پس از دریافت واکسن نیز گفت: درمورد آمبولی ریه یا سکته مغزی پس از دریافت واکسن باید دید با چه شرایطی مواجه هستیم. در ۲۰ درصد مبتلایان کرونا حوادث تروما آمبولی گزارش شده است. مقایسه این افراد با بروز حوادث آمبولی در افرادی که واکسن آدنوویروسی تزریق کردند می‌بینیم که در گروه سنی بالای ۵۰ سال این عوارض یک نفر در ۱۰۰ هزارنفر و در گروه سنی پایین‌تر یک نفر در هر ۵۰ هزارنفر است. عارضه صفر نیست، بلکه در مقام مقایسه باید دید در صورت واکسن نزدن چه عوارضی داریم که با تزریق واکسن می‌توان جلوی آن را گرفت.
وی گفت: واکسن به دلیل تحریک سیستم ایمنی تا ۷۲ ساعت اول می‌تواند عوارض جزیی داشته باشد، اما اگر فردی ۴ یا ۵ روز بعد دچار سر درد یا ورم و درد پا شد، باید به مراکز درمانی مراجعه کند. زیرا اصلا ممکن است در دوره نهفتگی بیماری بوده باشند و کرونا گرفته باشند. خوشبختانه در مطالعات بین المللی هم مشخص شده است که اکثر افرادی که به دنبال تزریق واکسن دچار آمبولی می‌شوند قابل درمان هستند.
زهرایی درباره احتمال همه گیری آنفلوانزا نیز عنوان کرد: با رعایت‌هایی که برای کرونا انجام می‌شود، احتمال بروز همه گیری آنفلوآنزایی ضعیف است، زیرا خود را محافظت می‌کنیم. گروه‌های پرخطر باید واکسن آنفلوآنزا دریافت کنند.
وی تاکید کرد: اگر فردی علائم بالینی بیماری را داشت، صبر کند و بعداز بهبود علائم برای دریافت واکسن کرونا اقدام کند. بهترین زمان برای واکسن زدن اکنون است که خیز و پیک بیماری کاهش یافته است. فرصت و زمان برای تزریق واکسن مهم است، چون اکنون بهترین زمان است، زیرا نیرو و مراکز بسیج شدند.
زهرایی ادامه داد: کسانی که واکسن غیرفعال سینوفارم زدند، برای دُز یادآور می‌توانند همان واکسن را بزنند و یا آسترازنکا یا پاستوکووک پلاس تزریق کنند. کسانی هم که واکسن آدنو ویروسی زدند، نوبت یادآورشان می‌تواند آسترازنکا یا پاستوکووک پلاس باشد. البته اگر واکسن‌های پروتئین نوترکیب ایرانی دیگرمان تایید شود، شاید بتوانند درمورد دُز یادآور استفاده شوند. واکسن‌های داخلی هنوز مجوز برای دریافت زنان باردار را ندارند.