آنچه در خیابان‌های شهر می‌بینیم؛ تخلف پشت تخلف، توجیه پشت توجیه

اگر در نزدیک‌ترین چهارراهی که پیش روی شماست حاضر شوید محال است با وانت‌باری که خیابان یک‌طرفه را خلاف جهت می‌آید و با فریاد به دیگری اعتراض می‌کند، اتومبیلی که برای خرید شخصی دوبله یا سوبله توقف کرده و خیابان را بند آورده است و یا موتورسوارانی که بی توجه به رنگ چراغ راهنمایی چهارراه را به میدان جنگ تبدیل کرده‌اند روبه‌رو نشوید.

تخلفات رانندگی این روزها به میزانی رسیده که اکثریت افراد جامعه

 از صبح که از منزل خارج می‌شوند تا شب هنگام که به منزل بازمی‌گردند دستکم چندین مرتبه از قوانین عبور می‌کنند.

حجم تخلفات ترافیکی به میزانی افزایش یافته که به نظر می‌رسد قبح تخطی از قانون فرو ریخته است و تعداد فراوانی از افراد جامعه متاسفانه نه تنها تمایلی به رعایت قوانین و هنجارهای رانندگی در شهر و جاده ندارند، بلکه از تخلف خود نیز احساس شرمساری نکرده و با دلایلی غیرمنطقی آن را توجیه می‌کنند. 

برای بررسی دقیق‌تر این پدیده لازم است تا گشتی در شهر بزنیم و با کمک مشاهدات خود رفتار ترافیکی جامعه را دقیق‌تر بررسی کنیم.

به همین منظور در ساعات ابتدایی صبح از میدان راه‌آهن با یک پیک موتوری همسفر شدم، مرتب در مسیر به خط ویژه وارد می‌‌شد، وقتی از او علت تخلفش را پرسیدم، گفت:می‌خواهم شما را زودتر به مقصد برسانم و وقتی گفتم من عجله‌ای ندارم در پاسخی کاملا بی‌ارتباط با موضوع گفت: چون رفته ام فلان ارگان و مرا استخدام نکرده‌اند و...

اتفاقا در مسیر بازگشت تاکسی را انتخاب کردم، به حدی بزرگراه شهید نواب صفوی گیر ترافیکی سنگین است که دیگر همه مسافران از این وضعیت گله دارند، سرانجام در روندی تدریجی بعد از دقایقی طولانی، گره ترافیک باز شده و آرام آرام متوجه می‌شویم که گویا خانمی خروجی خیابان بریانک را رد کرده و برای جبران اتوبان را دنده عقب گرفته و خوردوی دیگری از پشت به او کوبیده و بزرگراه به همین دلیل قفل شده است، در هنگام عبور از کنار صحنه تصادف به تعداد افراد داخل ماشین‌های مختلف، ابتدا باید واقعه کارشناسی دقیق شودو از شواهد نیز پیداست پیکان اتهام به‌سوی راننده زن، نشانه رفته است. اما نوبت به کارشناسی تاکسی ما می‌رسد؛ دو خانم در کنار من با خنده به یکدیگر می‌گویند: «همیشه پای یک زن در میان است.» راننده تاکسی نیز بعد از شنیدن این جمله کمی تهاجمی‌تر شده و با چاشنی چند ناسزای آبدار نظر کارشناسی خود را به کیفیتی بیان می‌کند که مقصر تصادف نیز بشنود؛ « خانوم تو برو بشین پشت ماشین لباس‌شویی، بکش کنار این لگنو دیگه»

آخر هفته و غروب جمعه در محله نازی آباد، ماشین پلیس راهور فراجا خیابان اکبر مشهدی را بسته است اما خیابان خالی از ماشین نمی‌شود، از افسر راهور علت را جویا می‌شویم، او با خستگی و رنج ناشی از شنیدن انواع بوق‌های مختلف؛ به سردی پاسخ می‌دهد: اینجا هم شده خیابان اندرزگوی دوم، از سراسر شهر می‌آیند تا دور دور کنند. ترافیک روان است ولی خیابان پر ماشین، می‌روند و از کوچه‌های انتهایی مجددا دور می‌زنند. این خیابان را رها کنی تا صبح ترافیک است.

در محدوده بازار تهران اوضاع خراب‌تر از همه جای شهر است، سرباز وظیفه پلیس راهور در حوالی چهارراه گلوبندک می‌گوید: توقف دوبله و گاها سوبله و چوبله بارکش‌ها علت اصلی ترافیک است. به این سیاهه اضافه کنید، مسافرکش‌های سواری را و موتورسوارانی که همیشه حق‌به جانب همه جا هستند.

عده‌ای از مردم معتقدند که در شرایط معیشتی امروز اقتصاد ایران که شهروندان درگیر دغدغه‌هایی مانند کارو معاش هستند نمی‌توان تخلفات رانندگی افرادی که با مسافرکشی و باربری درخال کسب درآمد هستند را پررنگ کرد اما گروهی نیز معتقدند که این دلایل به هیچ عنوان توجیهی برای انجام تخلف محسوب نمی‌شود آنهم تخلفی که گاها سبب مرگ خود متخفل و دیگر افراد جامعه می‌شود.

اگر رانندگی را به عنوان بخش جدايی ناپذير زندگی اجتماعی در نظر بگيريم بی شک ناديده گرفتن قوانين راهنمایی و رانندگی، نظم اجتماعی را از بین خواهد برد. از نتایج انضباط ترافیکی در جامعه، به وجود آمدن فضایی سالم و ایمن است که در آن رانندگان و عابران پیاده با امنیت و به دور از حوادث دلخراش، رانندگی و عبور ومرور خواهند داشت.

هشدار پلیس به موتورسواران متخلف

در همین زمینه «سرهنگ فیروز کشیر» معاون اجتماعی پلیس راهور تهران بزرگ در گفت‌وگو با میزان ایده پلیس راهور را فرهنگ‌سازی و آموزش مستمر به تمامی کاربران، رانندگان و راکبین همه وسایل نقلیه عنوان و این مهم را در بلند مدت تاثیرگذار و کارگشا ارزیابی می‌کند.

سرهنگ کشیر معتقد است که آموزش همواره در دستور کار پلیس راهور بوده اما برای رسیدن به این هدف باید در بلند مدت نتایج را بررسی و ارزیابی کرد.

معاون اجتماعی پلیس راهور تهران بزرگ می‌گوید: با وجود اینکه سازوکار پلیس راهور فرهنگ‌سازی و آموزش است اما متخلفین را به حال خود رها نخواهیم کرد و با افرادی که قوانین را زیر پا می‌گذارند برخورد می‌کنیم.

وی با اشاره به کمربند ایمنی و نهادینه شدن فرهنگ استفاده از آن به عنوان یک الزام در رانندگی رفتار ایجابی را آرمان و امنیت مردم را خط قرمز پلیس معرفی و می‌گوید: چنانچه کسی از قوانین تخطی کند، چاره‌ای جز برخورد با او نخواهیم داشت.

سرهنگ کشیر با بیان اینکه راکبین موتورسیکلت حق عبور از معابری که به عابرین پیاده اختصاص دارد را ندارند اظهار می‌کند که: در ماده ۱۶۴ آیین نامه راهنمایی و رانندگی به صراحت عنوان شده که راننده هر نوع موتورسیکلت باید از کلاه ایمنی استفاده کند. کلیه قوانین راهنمایی و رانندگی در حوزه حمل و نقل در مورد موتور سیکلت‌ها نیز صدق می‌کند و حرکت در پیاده روها، حرکت در جهت مخالف مسیر مجاز، ایجاد عمدی صدای ناهنجار، حمل بار غیر متعارف و حرکات نمایشی برای موتورسیکلت‌ها ممنوع است و قانون‌گذار تاکید می‌کند، چنانچه کسی خلاف موارد ذکر شده عمل کند، حداقل به مدت یک هفته موتورسیکلت وی توسط پلیس توقیف خواهد شد و در صورت تکرار تا یک ماه نیز امکان توقیف خواهد داشت.

وضعیت فعلی پلیس راهور؛ امکانات کم، مسئولیت فراوان

وی با بیان اینکه پیاده رو حریم امن عابر پیاده محسوب می‌شود و هیچ جای قانون و در هیچ شرایطی به موتورسیکلت اجازه ورود به پیاده رو داده نشده است بر این نکته تاکید دارد که موتورسیکلت برای دور زدن ترافیک و زودتر به مقصد رسیدن، وسیله بسیار خوبی محسوب می‌شود، اما با این وجود، اما هیچ کجای قانون به هیچ نحوی به راکبین، اجازه دور زدن و خروج از قانون داده نشده و اگر کسی خارج از قواره قانون رفتار‌کند با برخورد پلیس مواجه می‌شود و بیش‌از ۶۰ هزار وسیله نقلیه توقیفی رسوب شده در پارکینگ‌ها نشانگر این موضوع است که هیچ فردی اجازه ندارد که خارج از قواره قانون برخورد کند.

معاون اجتماعی پلیس راهور تهران در بخش دیگری از اظهارات خود به مجموعه اقدامات فرهنگی پلیس اشاره و می‌گوید: در راستای نهادینه کردن فرهنگ استفاده از کلاه ایمنی چندی پیش در میادین بزرگ شهر به موتورسوارینی که کلاه ایمنی نداشتند توسط پلیس کلاه ایمنی هدیه داده شد. همانطور که می‌دانید هزینه کلاه ایمنی بیش از ۱ تا ۲ میلیون تومان است و برخی از افراد پرداخت چنین هزینه‌ای در توانشان نبود با این وجود، اما متاسفانه از توان پلیس خارج است که به تنهایی بتواند یک امر خطیر و بزرگ فرهنگی را در جامعه نهادینه کند. لازم است دیگر ارگان‌ها که قصد ندارم نامی از آنها ببرم نیز با ما همراهی کنند.  

این مقام مسئول انتظامی تهران بزرگ با تاکید بر اینکه از همه مسئولین ذی نفع دولتی و غیر دولتی درخواست داریم تا در بحث فرهنگسازی مباحث ترافیکی همراه و همیار پلیس باشند به ما گفت: بیش از ۴ و نیم میلیون موتورسیکلت تنها در شهر تهران وجود دارد، با این حجم از تردد پلیس با کدام ابزار باید بر همه تخلفات ترافیکی را نظارت کند؟ آیا تمامی معابر شهر دارای دوربین‌های ترافیکی هستند؟ آیا ما اصلا دوربین هوشمندی در اختیار داریم که به مانند دیگر کشور‌های توسعه یافته بلافاصله از موتورسیکلت متخلف عکس گرفته و با ثبت تخلف، پیامک جریمه را بلافاصله برای فرد ارسال کند؟ آیا چنین امکانی در اختیار پلیس راهور قرار دارد؟

شخصیت قانون‌مدار تخلف نمی‌کند

در همین رابطه سردار «حسن مومنی» جانشین رئیس پلیس راهور فراجا نیز در گفت‌وگو با میزان درباره دلیل تخلفات ترافیکی شهروندان اظهار داشت: دلیل اینکه فرد در جامعه مرتکب تخلفی می‌شود به شخصیت او باز می‌گردد. نه تنها تخلفات ترافیکی بلکه در همه مراحل زندگی، اگر قانون‌مدار و منضبط باشیم به طبع روی رانندگی ما نیز اثر خواهد گذاشت.

وی افزود: اگر کسی از قانون عبور کند و به آن احترام نگذارد در واقع به خود احترام نگذاشته است و حق الناس را رعایت نکرده است.

سردار مومنی با بیان اینکه افراد متخلف همواره افرادی هستند که منافع شخصی را به منافع جمعی ترجیح می‌دهند، اظهار داشت: در چنین شرایطی پلیس موظف است با اعمال قانون فرد را متوجه خطا و تخلفش کند.

جانشین رئیس پلیس راهور فراجا تاکید کرد: ابزار پلیس راهور برای اعمال قانون و متنبه کردن فرد خاطی جرایم رانندگی است و اگر فرد متخلف پس از جریمه باز مرتکب تخلف می‌شود، علت آن این است که جرایم رانندگی، باز دارنده نیستند.

سردار مومنی در خاتمه از قانون‌گذاران خواستار اصلاح قوانین و افزایش میزان نرخ جرائم راهنمایی و رانندگی شد.

در پایان به‌نظر می‌رسد پلیس در بازکردن مشکلات و گره‌های ترافیکی سربازی کارآزموده اما بی‌سلاح و سپر در میانه میدان است اما در کنار دلایل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی افزایش تخلفات رانندگی در جامعه و لزوم تلاش شبانه‌روزی برای فرهنگ‌سازی در این زمینه، نوع مواجهه پلیس با عدم رعایت قوانین و افزایش مبلغ جرایم می‌تواند دست‌کم نمودار افزایش تخلفات را کند و آرامش روانی را به شهروندان، عابران پیاده و رانندگان قانون‌مدار در جریان عبور و مرورهای روزانه برگرداند.

انتهای پیام/